Wykorzystanie kukurydzy

W porównaniu z pszenicą i ryżem kukurydza jest najprawdopodobniej najbardziej wszechstronną rośliną jeśli mowa o jej wykorzystaniu.

Pasza dla zwierząt

Około dwie trzecie światowej produkcji kukurydzy przeznaczone jest na paszę dla zwierząt. Większość jest zbierana w fazie pełnej dojrzałości, na ziarno używane jako pasza. W niektórych krajach średnia plonów sięga 10 t/ha.

W rejonach strefy umiarkowanej, rolnicy zakiszają całe rośliny w fazie widocznej mlecznej linii w połowie ziarniaka. Plon świeżej masy wynosi ok 50t/ha przy zawartości 28-35% suchej masy.

Zarówno ziarno i kiszonka z kukurydzy są jednym z najbardziej energetycznych pokarmów dla zwierząt gospodarczych, dostarczających więcej tłuszczu niż pszenica i jęczmień jednak mniej proteina niż zawiera ziarno zbóż.

 

Żywność

Około jednej piątej światowej produkcji ziarna kukurydzy jest przeznaczone na rynek spożywczy dedykowany dla ludzi.

Kukurydza pozostaje dominującym źródłem żywności w wielu miejscach świata. Stanowi pożywienie dla 1,2 mld osób, głównie całej Ameryki Łacińskiej i krajów afrykańskich. W innych miejscach np. w USA jedynie około 2-3% produkcji tej rośliny przeznaczone jest do spożycia bezpośredniego przez ludzi.

Na całym świecie ok 116 milionów ton kukurydzy jest zużywane do bezpośredniej konsumpcji przez człowieka- 30% z tego przypada na Afrykę, 21% na kraje Subsaharyjskie. Największe spożycie na mieszkańca przypada w Lesotho (kraj Ameryki Południowej) i wynosi 174 kg/ rok/ osobę.

Kukurydza stanowi 15-20% całości dziennych kalorii w dietach 20 rozwijających się państw, zlokalizowanych gównie w Ameryce Łacińskiej i Afryce.

Jako podstawowe źródło skrobi i oleju jadalnego, kukurydza jest używana w wielu potrawach, poddawana gotowaniu, smażeniu oraz w różnego rodzaju procesom towarzyszących produkcji żywności. 

Kukurydza zapewnia 90% zapotrzebowania na skrobię w USA. Syrop kukurydziany jest najważniejszym produktem rafinacji kukurydzy. Przykładowo stanowi główne źródło substancji słodzących na rynku Stanów Zjednoczonych.

Olej kukurydziany, który posiada wysoką zawartość mono i poli- nienasyconych tłuszczów jest coraz częściej stosowany jako źródło redukcji tłuszczów nasyconych oraz tłuszczów trans w wielu produktach żywnościowych.

Specyficzne produkty żywnościowe wytwarzane są z kukurydzy: płatki kukurydziane, mamałyga, kasza kukurydziana oraz popcorn, który stanowi ziarno specjalnej odmiany kukurydzy, której nasiona pękają pod wpływem wysokiej temperatury.

W końcu mniej powszechne zastosowanie kukurydzy to produkt fermentacji, głównie alkohol, napoje typu piwa oraz Burbon.

Kukurydza cukrowa

Oprócz kukurydzy uprawianej na ziarno około miliona hektarów stanowi kukurydza cukrowa (var. Saccharata) rosnąca na całym świecie w celu konsumpcji przez człowieka.

Ten obszar wytwarza tylko około 9 milionów ton słodkiej kukurydzy- relatywnie mała wartość, odpowiadająca 0,006% z łącznej wartości kukurydzy uprawianej na ziarno i paszę na całym świecie.

Podobnie jak w przypadku kukurydzy na ziarno, większość kukurydzy cukrowej (42%) uprawiana jest w USA, znaczne ilości produkowane są również w Nigerii, Meksyku i Afryce Południowej.

Skrobia przemysłowa

Wzrasta udział kukurydzy jako źródła skrobi w przemyśle farmaceutycznym, papierniczym, górniczym i budowlanym.

Bioetanol

Około 40% z uprawianej w USA kukurydzy- 130 mil ton- jest przetwarzanych na bioetanol.

W całych Stanach w 2011 roku około 53 miliony litrów z bioetanolu wyprodukowano w 209 bio- rafineriach w 29 stanach. Z 1 tony ziarna produkuje się około 400-500 litrów bioetanolu.

Biogaz

Kukurydza jest powszechnie uprawiana jako podstawowa roślina do produkcji biogazu, przykładowo w znacznej części Europy stanowi „zieloną energię” dla biogazowi.

Rośliny są rozdrabniane, następnie zakiszane wówczas wprowadzane w beztlenowe warunki, gdzie bakterie rozkładają kukurydzę wraz z innymi materiałami organicznymi produkując metan.

Kukurydza posiada jedną z najwyższych wartości pozyskiwania gazu z jednej tony. Odmiany o wysokiej zwartości suchej masy mogą wydać plon 60 ton świeżej masy na hektar i wydajność 6000m3 metanu z hektara, głównie wykorzystywanej do produkcji energii elektrycznej.

W Niemczech ok. 8000 biogazowni produkuje około 3000MW energii z prawie 1 miliona hektarów kukurydzy.

Zespół Agronomów
Zespół Agronomów
Doradztwo agronomiczne dla upraw rolniczych