Zwiększenie ilości źdźbeł oraz liści

Ilość liści i źdźbeł decyduje o gęstości łanu oraz o liczbie kłosów w czasie zbioru. W zależności od całkowitej rozwiniętej liczby źdźbeł oraz skali ich redukcji do momentu zbioru określana jest liczba kłosów. Najważniejszymi makroskładnikami dla uzyskania odpowiedniej ilości źdźbeł i liści oraz dla ograniczenia redukcji źdźbeł są azot, fosfor oraz siarka. Spośród mikroelementów mangan oraz cynk odgrywają największą rolę w celu uzyskania właściwej liczby liści oraz źdźbeł.

Azot

W momencie zbyt niskiej ilości źdźbeł zastosowanie wyższej dawki azotu na początku sezonu (BBCH 25-30) zwiększy ilość źdźbeł, a tym samym liczbę kłosów. W momencie właściwego rozwoju plantacji nie należy stosować tego rodzaju zabiegów, gdyż może to doprowadzić do nadmiernego wzrostu liści i źdźbeł oraz do wylegania. Na plantacjach właściwie rozkrzewionych należy stosować niższą pierwszą dawkę azotu.

W przypadku uprawy pszenicy jarej czas na produkcję liści i źdźbeł jest bardzo ograniczony, dlatego wczesne, wysokie dawki azotu mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia właściwego tempa wzrostu oraz odpowiedniej ilości źdźbeł.

Wykres przedstawia jednoznacznie wpływ nawożenia azotem na plon ziarna pszenicy. Aplikacja azotu spowodowała niemalże podwojenie plonu ziarna. Potrzeba zmniejszenia dawek azotu lub ewentualnie rezygnacji z bardzo wysokich dawek jest spowodowana nadmiernym wzrostem liści oraz możliwością wylegania roślin. Optymalna dawka azotu (N opt) to dawka, w której osiągnięty jest maksymalny zysk ekonomiczny.

Fosfor

Fosfor uważany jest za drugi (po azocie) co do ważności składnik pokarmowy, który decyduje o prawidłowym wzroście i rozwoju roślin . Rośliny w momencie wykształcenia 2-3liści zaczynają pobierać fosfor z gleby, który niezbędny jest dla dalszego rozwoju liści i źdźbeł.  Na dostępność fosforu w glebie wpływ ma wiele czynników, a mianowicie: pH gleby, zawartość innych składników, takich jak glin, żelazo, wapń, wilgotność gleby oraz temperatura.

Dlatego tak ważne jest zapewnienie wystarczającej ilości dostępnego fosforu, aby nie ograniczyć właściwego rozwoju źdźbeł.  W przypadku pszenicy ozimej mamy dwie główne fazy do rozważenia. Pierwsza, w momencie szybkiego rozwoju roślin (BBCH 13-25), kiedy mamy do czynienia z bardzo dynamicznym rozwojem źdźbeł i korzeni oraz druga w momencie wznowienia wegetacji wiosennej (BBCH25 -30). W okresie od marca do maja rośliny pobierają 70% fosforu (ze 100% pobieranego w trakcie wegetacji), dlatego stosowanie nawozów fosforowych powinno być ukierunkowane na potrzeby roślin.

Wiosenne nawożenie fosforem wpłynęło na wzrost plonu. Dolistne nawożenie fosforem może być włączone w program nawożenia tym składnikiem, aby poprawić stan odżywienia roślin w momencie ograniczonej dostępności fosforu z gleby. Stosuje się je w celu poprawy rozwoju plantacji jesienią i wczesną wiosną.

Siarka

Właściwe odżywienie siarką jest kolejnym krytycznym czynnikiem wymaganym w celu zapewnienia właściwego wzrostu rozwijającym się źdźbłom.  Podstawowym budulcem dla wzrostu roślin są aminokwasy zawierające siarkę, z których powstaje wiele białek roślinnych. Siarka bardzo słabo przemieszcza się w roślinach, dlatego objawy niedoboru w pierwszej kolejności pojawiają się na młodych częściach roślin. Dlatego, aby zapewnić ciągłą dostępność siarki i zabezpieczyć potrzeby roślin należy nawozić nią kilkakrotnie w trakcie sezonu. Dolistne nawożenie siarką jest również pomocne w okresowych niedoborach.

Mangan i cynk

Mangan oraz cynk to dwa bardzo ważne mikroelementy, które mają wpływ na rozwój elementów struktury plonu, a mianowicie na ilość kłosów oraz wielkość ziarna, czyli w rezultacie wpływają na wielkość plonu.

Mangan oraz cynk dodatkowo wpływają na lepsze pobranie innych składników zarówno makro jak i mikroelementów.


Inne elementy agrotechniki wpływające na wysokość plonów

Na liczbę rozwijających się źdźbeł wpływ mają: 

  • Wybór odmiany /rodzaj pszenicy – odmiany różnią się między sobą pod względem zdolności do krzewienia i tempa rozwoju.
  • Termin siewu – wczesny termin siewu zwiększa ilość źdźbeł.
  • Norma wysiewu – gęsto siane plantacje słabiej się krzewią.
  • Gleba / warunki siewu – złe przygotowanie gleby do siewu spowalnia początkowy rozwój. 
  • Zwalczanie szkodników np. ślimaki. 
  • Zasobność gleby – żyzność (wysoka zasobność w azot) zwiększa ilość źdźbeł. 

Ogólnie, jeśli zmniejszymy normę wysiewu, przy jednoczesnym wczesnym terminie siewu, każda roślina wytworzy większą ilość źdźbeł, a w zależności od stopnia redukcji ustalona zostanie ostateczna ilość źdźbeł kłosonośnych.

Na ilość źdźbeł i ich redukcję wpływ mają: 

  • Warunki pogodowe jesienią i zimą (dotyczy pszenicy ozimej) – spowolnienie tworzenia liści i źdźbeł w niskich temperaturach.
  • Stosowanie regulatorów wzrostu– regulatory wzrostu stosowane są w celu zmniejszenia dominacji źdźbła głównego oraz pobudzają rośliny do krzewienia.
  • Nawożenie azotem – zastosowanie azotu zwiększa wielkość liści, ilość źdźbeł oraz ogranicza ich redukcję.
Zespół Agronomów
Zespół Agronomów
Doradztwo agronomiczne dla upraw rolniczych